Adoptie: wat komt daar bij kijken?

Jullie willen een kind adopteren en willen uiteraard graag weten wat hier allemaal bij komt kijken. Bij adoptie zijn er heel wat factoren betrokken, en dit artikel zet ze zo goed mogelijk globaal op een rijtje.

Wat is adoptie?

Bij adoptie wordt een kind wettelijk aangenomen door adoptieouders en daarmee wordt de wettelijke band met de biologische ouders verbroken. Dit geschiedt uitsluitend door bemiddeling van de rechtbank, en kan dus niet onderling door partijen geregeld worden. Adoptieouders hebben alle rechten en plichten jegens het adoptiekind zoals bij een biologisch kind.

Soorten adoptie

Er bestaan binnenlandse adoptie en interlandelijke of buitenlandse adoptie. Bij de binnenlandse adoptie wordt een Nederlands kindje geadopteerd, terwijl bij een interlandelijke adoptie een kindje uit het buitenland wordt geadopteerd. Hierbij gaat het veelal om kinderen die door hun biologische ouders verstoten of afgestaan worden om uiteenlopende redenen zoals extreme armoede of culturele factoren. Denk hierbij aan een ongewenst kindje op basis van het geslacht, of de one-child policy van China. Ook kan het gaan om een kindje wiens ouders hun ouderlijke macht kwijt zijn geraakt wegens grove verwaarlozing of mishandeling.

Binnenlandse adoptie

Bij de adoptie van een Nederlands kindje gelden er een reeks voorwaarden om te garanderen dat het belang van het kind primair staat. Hier volgen in grote lijnen de belangrijkste: 

• Adoptieouders moeten minmaal 18 jaar oud zijn.
• Een kind van 12 of ouder heeft inspraak op de adoptie en moet zelf instemmen ermee. 
• Grootouders zijn uitgesloten van het adopteren van hun eigen kleinkind. 
• De toekomstige adoptieouders moeten eerst minimaal 1 jaar hebben bijgedragen aan de verzorging en opvoeding van het kind in de hoedanigheid van voogd, pleegouder of stiefouder. 
• Adoptieouders die een paar vormen ongeacht het geslacht van het paar dienen minimaal 3 jaar onafgebroken samen te zijn als partners voorafgaand aan de aanvraag. Dit moet bewezen worden door gegevens uit het Basisregistratie Personen of door een samelevingscontract.
• Voor paren die bestaan uit 2 moeders oftewel duomoeders, bestaande uit de biologische moeder en de meemoeder, geldt dat de niet-biologische moeder juridisch moeder kan worden van het kind dat geboren wordt uit de biologische moeder, indien het paar ten tijde van de geboorte gehuwd is of een samenlevingscontract heeft, én de biologische vader is onbekend en totaal niet in beeld. De duomoeder erkent het kind bij de burgerlijke stand en dit hoeft niet via de rechter. 
• Partneradoptie is wanneer een partner het kind van zijn/haar partner wenst te adopteren. Ook hierbij dient het paar minimaal 3 jaar onafgebroken een paar te zijn geweest, en dient de partner minstens een jaar voor het kind hebben gezorgd. 
• De raad van kinderbescherming doet eerst onderzoek over de gezins- en financiële situatie van de potentiële adoptieouders, hun familie, gezondheid, sociaal netwerk en juridisch verleden.  

Uitgelicht: Advocaat Alkmaar Appelman, specialist in adoptierecht. 

Buitenlandse adoptie

Zoals bij veel lezers bekend zal zijn, maakte minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming in april 2022 strakkere voorwaarden bekend ten aanzien van buitenlandse adopties ter bescherming van de belangen van buitenlandse kinderen. In beginsel is adoptie allen mogelijk voor kindjes die absoluut geen andere mogelijkheid van opvang en verzorging hebben in hun eigen land. 

Veel voorwaarden komen overeen met die van een binnenlandse adoptie met de volgende belangrijkste additionele voorwaarden:

• Een maximumleeftijd van 42 voor de adoptieouders ten tijde van de aanvraag.
• De raad van kinderbescherming krijgt inzage in het Justitieel Documentatiesysteem om te zien of toekomstige adoptieouders misdrijven of overtredingen op hun naam hebben staan. 
• Het leeftijdsverschil tussen adoptiekind en adoptieouder mag niet meer dan 40 jaar zijn.

Conclusie

Een adoptie is een ingrijpende gebeurtenis op diverse fronten voor zowel adoptiekind als adoptieouder en kan jaren duren. Wees er dus zeker van dat je dit echt wilt voordat je eraan begint.